Atak paniki – jakie ma objawy?

Obecnie stan odizolowania i nie pewność o jutro związana z pandemią może nasilać w nas wszystkich poczucie lęku. większość osób dotkniętych pierwszy raz stanami lękowymi nie potrafi ich prawidłowo przypisać, oznacza to że w pierwszej kolejności symptomy somatyczne takie jak np kołatanie serca mylone są z innymi chorobami i bardzo często dopiero wnikliwa diagnostyka polegająca na wykluczeniu przez lekarza kolejnych chorób daje nam pełen obraz.

Lęk to stan psychiczny, w którym rodzi się poczucie zagrożenia spowodowane przez czynniki zewnętrzne lub wewnętrzne. Jeśli poczucie zagrożenia wpływa negatywnie na nastrój przez dłuższy czas, to możemy mówić o depresji lękowej. Stany lękowe mogą powstać w reakcji na bezpośrednie niebezpieczeństwo, ale również wymyślone, nawet jeśli byłoby one całkowicie nierealne. Lękowi mogą towarzyszyć objawy somatyczne i wegetatywne. Lęki mogą być odczuwalne jako lęk wolnopłynący:

Lęk wolnopłynący:

(ang. free-floating anxiety) – patologiczna forma lęku, charakteryzująca się uporczywością oraz tym, że nie wiąże się on z żadnym określonym czynnikiem, ani też nie ogranicza się do jednego określonego źródła. Jednocześnie cechuje się on nieadekwatnie wygórowanym nasileniem – nieodpowiadającym rzeczywistym zagrożeniom, czym odróżnia się od zwykłych obaw. Lęk wolnopłynący stanowi osiowy objaw uogólnionych zaburzeń lękowych.

Lęk wolnopłynący znajduje swoje ujście w wielu różnych – zależnych od kontekstu kulturowego oraz etapu życia – obawach pacjentów. U osób dorosłych lęk wolnopłynący często przejawia się obawami o sprawy codzienne np. o obowiązki zawodowe i związaną z nimi odpowiedzialnością, o możliwości pogorszenia się stanu zdrowia własnego lub bliskich, w tym o możliwe wypadki, potencjalne problemy finansowe, groźbę bankructwa, możliwe niepowodzenia życiowe, swoją punktualność, a nawet pomniejsze obowiązki domowe. U dzieci lęk wolnopłynący manifestuje się pod postacią obaw o to, czy wystarczająco dobrze poradzą sobie w różnych dziedzinach życia, w tym w szkole lub w relacjach z rówieśnikami.

Uwaga chorych jest przesadnie skoncentrowana wokół antycypowanych nieszczęść i potencjalnych zagrożeń. W konsekwencji, napotykają oni trudności z opanowaniem narzucających się im obaw, co wiąże się z problemami w wykonywaniu różnych czynności podczas codziennego funkcjonowania, co pomaga odróżnić lęk wolnopłynący od niepatologicznych obaw.

Częstymi objawami, wiążącymi się z lękiem wolnopłynącym, są trudności z koncentracją uwagi, niepokój psychoruchowy, niemożność spokojnego siedzenia w jednym miejscu, niemożność odprężenia się, skłonność do szybkiego męczenia się, napięciowe bóle głowy, bóle mięśniowe, drażliwość, suchość w ustach, drżenie ciała, wzmożone napięcie mięśniowe, wzmożona potliwość, zawroty głowy, przyśpieszone bicie serca, uczucie ucisku w nadbrzuszu. Obecność wymienionych objawów pozwala zwykle odróżnić lęk wolnopłynący od niepatologicznych postaci niepokoju.

Lęk paniczny – (ataki paniki)

Według kryteriów zaproponowanych DSM – 5 (Klasyfikacji Zaburzeń Psychicznych wg Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego) atak paniki to nagły wybuch panicznego lęku lub znacznego dyskomfortu, który rozwija się w przeciągu 2–10 minut.

Zazwyczaj paniczny lęk kończy się przed upływem dwóch godzin. Pojawia się samoistnie lub jest inicjowany sytuacjami wywołującymi nieprzyjemne wspomnienia lub chorobami (lęk przewlekły). W czasie jego trwania pojawiają się co najmniej 4 z 13 objawów somatycznych, czyli cielesnych, związanych głównie z pobudzeniem układu współczulnego:

  • kołatanie serca, przyspieszone tętno – pacjenci często mówią, że serce wali jak młot, często  atak paniki mylony jest przez nich z zawałem
  • pocenie – nadmierna potliwość może dotyczyć całego ciała lub określonej okolicy, np. pach, dłoni,
  • drżenia rąk i uczucie drgania całego ciała – pacjent mówi, że jest rozdygotany,
  • uczucie braku powietrza i duszności, płytki oddech,
  • krztuszenie się lub dławienie,
  • dyskomfort lub ból w klatce piersiowej,
  • nudności i bolesne kurcze w brzuchu,
  • osłabienie, zawroty głowy, uczucie zbliżającego się omdlenia,
  • uderzenia chłodu lub uderzenia gorąca,
  • parestezje, czyli uczucie drętwienia lub mrowienia.

Lęk paniczny powoduje, że pojawia się derealizacja, czyli poczucie oderwania od rzeczywistości. Innym objawem silnego lęku może być depersonalizacja, czyli poczucie oderwania od własnej tożsamości. Charakterystyczny jest strach przed utratą kontroli lub popadnięciem w szaleństwo oraz silny lęk przed śmiercią.

Przyczyną ataku paniki jest zaburzone neuroprzekaźnictwo w mózgu, czyli sposób dostarczania informacji pomiędzy komórkami nerwowymi (neuronami). Panuje nierównowaga cząsteczek komunikujących – serotoniny, noradrenaliny, dopaminy i GABA. Szczególnie zaznaczone jest to w osi podwzgórze-przysadka-nadnercza, która łączy ośrodki odpowiedzialne za pojawienie się, interpretację i regulację stresu.

Zmiany w strukturze obejmują także elementy mózgu należące do układu limbicznego, który zarządza emocjami i popędami. Są to hipokamp, jądra migdałowate, ciała suteczkowate, jądra przednie wzgórza i kora obręczy.

Specyficznie dla lęku napadowego może pojawić się nadwrażliwość znajdującego się w pniu mózgu ośrodka oddechowego na dwutlenek węgla, co powoduje uczucie duszności przy stężeniach związku niższych niż u osób zdrowych.

Napady lęku często pojawiają się u osób, w których życiu zapowiadają się duże zmiany, np. ślub czy zmiana miejsca pracy. Może to świadczyć o poczuciu niepewności i bezradności. Wśród pacjentów częsty jest zwłaszcza lęk przed śmiercią, chorobami, lekarzem, egzaminem itd.

Jak sobie radzić ze stanami lękowymi?

Stany lękowe potrafią bardzo zdezorganizować codzienne funkcjonowanie, najlepszym wyjściem z tej sytuacji może okazać się konsultacja z lekarzem specjalistom , oraz równocześnie psychoterapia. Stosowanie technik relaksacyjnych może także złagodzić odczuwanie lęków i zmniejszyć nasilenie ataków paniki.  Zapytaj swojego psychoterapeutę o to w jaki sposób możesz wykorzystać techniki relaksacyjne do radzenia sobie ze stresem i atakami.

Jeśli wydaje ci się że zauważyłeś u siebie jakieś z symptomów tu opisanych nie lekceważ ich!

Psychoterapia online daje także możliwość przeprowadzenia takich sesji relaksacyjnych komfortowo we własnym domu, a klient zyskuje narzędzie do radzenia sobie w trudnej sytuacji przez co sam stan lękowy nie wydaje się być już taki straszny ponieważ można mu realnie przeciwdziałać.